عفو از انتقام (قرآن)در آیات قرآن به عفو از انتقام سفارش شده است. ۱ - تشویق بر عفوتشويق خداوند بر گذشت از انتقام، در عين قدرت: «لاَّ يُحِبُّ اللّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوَءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَن ظُلِمَ ... • إِن تُبْدُواْ خَيْرًا أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُواْ عَن سُوَءٍ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ عَفُوًّا قَدِيرًا؛خداوند دوست ندارد كسى با سخنان خود، بدیهاى ديگران را اظهار كند؛ مگر آن كس كه مورد ستم واقع شده باشد. ... اگر نيكیهاى افراد را آشكار يا پنهان سازيد، و از بدیها گذشت نماييد، خداوند آمرزنده و تواناست (و با اينكه قادر بر مجازات است، عفو و گذشت مىكند).» جمله «ان تبدوا... او تعفوا» میتواند تکمیل و توضیح «الا من ظلم» باشد، یعنی در عین این که برای مظلوم جایز است ماهیت ظالم را افشا کند، بهتر است آبروی او را حفظ کند. ۲ - عفو حضرت یوسفگذشت یوسف علیهالسلام از انتقام گرفتن از برادران خود: «قَالَ لاَ تَثْرَيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ يَغْفِرُ اللّهُ لَكُمْ ...؛گفت امروز ملامت و توبیخی بر شما نیست خداوند شما را ميبخشد!....» ۳ - پاداش عفوگذشت از انتقامگيرى، مورد تشويق و درپىدارنده پاداش الهی: «وَجَزَاء سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ • إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَيَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ أُوْلَئِكَ لَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ؛كيفر بدى، مجازاتى است همانند آن؛ ولى هر كس عفو و اصلاح كند، پاداش او باخداست؛ به يقين او ستمكاران را دوست ندارد. ايراد و مجازات بر كسانى است كه به مردم ستم مىكنند و در زمين به ناحق ظلم روا مىدارند؛ براى آنان عذاب دردناكى است!» ۴ - اجباری نبودن عفومستحق سرزنش و عذاب نبودن ستمديده، در صورت عفو نكردن از انتقام: «وَجَزَاء سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ؛كيفر بدى، مجازاتى است همانند آن؛ ولى هر كس عفو و اصلاح كند، پاداش او با خداست؛ به يقين او ستمکاران را دوست ندارد.» ۵ - صبر نشانه اراده قویصبر و بخشش بجاى انتقام، نشانه اراده و تصميم قوى انسان: «وَجَزَاء سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا ... • وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ؛كيفر بدى، مجازاتى است همانند آن؛ ... و هر كس شكيبايى نموده و عفو كند، اين كار، از امور پرارزش است.» ۶ - پانویس۷ - منبعمرکز فرهنگ ومعارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۱۱۳، برگرفته از مقاله «عفو از انتقام ». |